پنالتی شدن در گوگل شاید وحشتناکترین اتفاق برای صاحبان یک وبسایت باشد. تصور کنید یک روز صبح که آمار بازدیدکنندگان سایت خود را بررسی میکنید، با افت شدیدی مواجه شده باشید و یا به طور کلی همه بازدیدهای خود را از دست داده باشید. البته گاهی این اتفاق بسیار آرام و بیصدا برای یک سایت رخ میدهد و چنان به مرور بازدیدکنندگان خود را از دست میدهید که حتی نمیتوانید حدس بزنید که شاید علت آن پنالتی شدن در گوگل باشد. انگار چاقویی به مرور و در طول چند ماه در کالبد سایت شما فرو رفته باشد!
در طول تاریخ کوتاه فعالیت گوگل سایتهای زیادی دچار مسئله پنالتی شدن در گوگل شدهاند؛ جالب است بدانید که حتی بسیاری از آنها شرکتهایی حرفهای و وبسایتهایی معتبر بودهاند. از جمله این سایتها میتوان به وبسایت خرده فروشی آنلاین eBay و وبسایت شبکه تلویزیونی BBC اشاره کرد. پس اگر امروز همان روز بدی است که سایت شما دچار پنالتی گوگل شده، یا چنین حدس میزنید، با این مقاله وبسایت نوین مارکتینگ همراه باشید. ما به شما روش تشخیص و درمان این مشکل را ارائه میدهیم.
منظور از پنالتی شدن در گوگل چیست؟
اصطلاح فارسی پنالتی شدن معادل واژه Penalty به معنای لغوی “جریمه” است. پس پنالتی شدن در گوگل به معنای جریمه شدن از سوی این موتور جستجوست و علت آن تخلف از قوانین گوگل است.
به زبان ساده هرگونه تلاش غیر طبیعی برای بهبود رتبه سایت در نتایج جستجو میتواند منجر به جریمه گوگل شود. هدف گوگل و الگوریتمهای گوگل ردهبندی درست صفحات وب برای جستجوهای گوناگون است. در نتیجه هر سایتی که به هر طریقی بخواهد در انجام این هدف اختلال ایجاد کند را در صورت شناسایی جریمه خواهد کرد.
پنالتی شدن در گوگل را میتوان به طور کلی به دو حالت پنالتی دستی و پنالتی اتوماتیک تقسیم کرد. دلایل رخ دادن این جریمهها یکسان است؛ اما شکل اعمال جریمه متفاوت است.
پنالتیهای دستی بر اساس گزارشهای رسیده از الگوریتمهای گوگل و بعد از بررسی انسانی وضعیت سایت مدنظر اعمال شده و از طریق بخش Manuel Action گوگل کنسول به مدیر سایت اعلام میشود. این پنالتیها معمولا پنالتیهای سنگینی بوده که باعث حذف سایت از نتایج جستجو و افت شدید بازدید میشود.
اما منظور از پنالتیهای اتوماتیک مواردی است که الگوریتمهای مختلف گوگل بنا بر تشخیص هوش مصنوعی خود، سایت شما یا صفحاتی از آن را جریمه کرده و در نتایج جستجوی گوگل به عقب میرانند.
آیا وب سایت من پنالتی شده است؟
پنالتیهای دستی وضعیت شفافی دارند و اگر دچار این جریمه گوگل شوید از طریق ابزار گوگل کنسول به صاحب سایت اطلاع داده خواهد شد. در این اطلاعیه اشارهای کلی به علت این اتفاق نیز شده است. اما نباید انتظار داشته باشید که دقیقا مشکل را توضیح داده باشد. پنالتیهای دستی معمولا برای موارد جدیتر رخ میدهد و همراه با افت شدید بازدید و از بین رفتن ایندکسهای صفحات شما در نتایج جستجو است.
اما پنالتی شدن در گوگل به صورت اتوماتیک، به مدیر سایت اعلام نمیشود و این شما هستید که باید از روی شواهد و قرائن مختلف مشکل را تشخیص دهید. در ابتدا مهم است که بدانید پنالتیهای اتوماتیک بر مبنای الگوریتمهای مختلف گوگل عمل میکنند. این الگوریتمها هرکدام با وظیفهای مشخص و با هدف کلی بهبود نتایج جستجو به فعالیت میپردازند. پنالتیهای اتوماتیک معمولا همه سایت را تحت تاثیر قرار نمیدهند و تنها صفحاتی که دچار تخلف شدهاند را جریمه میکنند.
پس اگر بدون هیچ دلیل مشخصی بازدید شما افت شدید داشته است، تعداد ایندکسهای صفحات شما کاهش یافته است، رتبه بعضی صفحات شما همزمان با هم افت کرده است و… احتمال اینکه دچار پنالتی گوگل شده باشید وجود دارد و بهتر است احتمالات مختلف را به دقت بررسی کنید.
علت پنالتی شدن در گوگل چیست؟
شیطنت علت اصلی پنالتی شدن در گوگل است! گوگل و الگوریتمهایش میکوشند تا نتایج جستجو را بر اساس کیفیت و اعتبار واقعی سایتها ردهبندی کنند. در واقع ردهبندی درست نتایج و نمایش نتایج مفید و مرتبط به کاربر، کسب و کار گوگل است. در نتیجه به هرگونه شیطنت، خرابکاری و تقلب برای جابجا کردن نتایج توسط سایتها، حساس است و آنها را با جرائم سختی روبرو میکند. انجام همه این کارها هم بر عهده الگوریتمهای مختلفی است که گوگل با اهداف گوناگون توسعه داده است.
در ادامه به بررسی فعالیتهایی که میتواند شما را تا پرتگاه پنالتی شدن ببرد میپردازیم:
انتشار مطالب کپی از سایتهای دیگر
گوگل به دنبال محتوای با کیفیت، تازه و غیر تکراری است و از همه این موارد مهمتر، غیر تکراری بودن محتوا است. الگوریتم پاندا نیز برای سنجش این موضوع توسط گوگل طراحی شده است. شما با انتشار محتوای تکراری سایتهای دیگر در سایت خودتان، به شدت در معرض پنالتی شدن در نتایج گوگل قرار میگیرید. چراکه علاوه بر سوء استفاده از حاصل زحمات دیگران، نتایج جستجو را مملو از نتایج تکراری میکنید.
پس اگر شما هم مانند بسیاری از سایتهای دیگر مشغول کپی کردن محتوا از منابع مختلف و انتشار آن در سایت خود هستید، همین حالا دست نگه دارید. چون حتی اگر نتیجه خوبی هم گرفته باشید (که بعید است)، به زودی با خشم گوگل از نتایج جستجو ناپدید خواهید شد.
فراموش نکنید که با عوض کردن سطحی عنوان مطالب یا چند کلمه و جابجایی پاراگرافها و انجام موارد مشابه، به یک مطلب اختصاصی دست پیدا نمیکنید. پس بهتر است وقت خود را روی کیفیت محتوای تولیدی بگذارید و از انتشار مطالب کپی در سایت خود اجتناب کنید.
صفحات با محتوای مشابه در سایت
تنها کپی کردن محتوای سایتهای دیگر نیست که شما را در معرض خشم گوگل قرار میدهد. بلکه داشتن صفحات متعدد با محتوای مشابه در سایت خودتان هم خطرناک است.
گوگل این کار را هم مصداق بارز تقلب برای افزایش صفحات سایت و در نتیجه تعداد صفحات ایندکس شده سایت در موتور جستجویش میداند. در نتیجه با این کار به شدت مقابله میکند.
همچنین فراموش نکنید این کار ساختار داخلی سایت شما را به هم میریزد. به این معنی که خودتان هم در اولویت دادن به این صفحات دچار سردرگمی شده و این سردرگمی برای کاربران سایت نیز ایجاد میشود.
در این زمینه توجه کنید که که گاهی بدون آنکه متوجه شوید سیستم مدیریت محتوای سایت شما صفحاتی مشابه صفحات شما میسازد. به عنوان مثال URL Parameter ها میتوانند این مسئله را ایجاد کنند. این صفحات با اهداف مختلفی ساخته میشوند و اگر گوگل به اشتباه آنها را ایندکس کند دچار مشکل صفحات مشابه با چند URL خواهید شد. پس بررسی دورهای صفحات ایندکس شده سایت که در نقشه سایت وجود ندارد؛ و تنظیمات URL Parameter ها جهت ایندکس شدن یا نشدن، نکتهای است که باید به آن توجه کنید.
در این زمینه بسیار مهم است روش تنظیم فایل Robot.txt را بیاموزید. این فایل به گوگل می گوید که چه صفحاتی از سایت شما را کراول کند و چه صفحاتی را در نظر نگیرد.
لینکسازی غیر اصولی
واقعیت این است که وقتی از واژه لینکسازی استفاده میکنیم؛ یعنی مشغول یک کار غیر قانونی از نظر گوگل هستیم. حال اگر این کار غیر قانونی، غیر اصولی هم انجام شود، به راحتی لو رفته و توسط الگوریتم پنگوئن گوگل جریمه خواهیم شد.
گوگل به صورت شفاف میگوید که شما نباید مستقیما برای سایت خود لینک بسازید. بلکه دریافت لینک از سایتهای دیگر باید به صورت کاملا طبیعی و به دلیل کیفیت محتوای شما باشد. اما واقعیت این است که این موضوع کمتر اتفاق میافتد و امروزه یکی از مهارتهای مهم سئو، توانایی ساخت بکلینکهایی است که از نظر گوگل طبیعی و مفید باشند.
برای فهم بهتر موضوع بگذارید کمی به عقبتر بازگردیم. سیستم رتبهبندی سایتها در موتور جستجوی گوگل از روز اول اینقدر پیچیده نبود و به مرور زمان و بنا بر نیازهای ایجاد شده رشد کرد. در ابتدا گوگل سایتها را بر اساس عبارت جستجو شده بررسی میکرد؛ و هر صفحهای که بیشتر از آن عبارت استفاده کرده بود در رتبهبندی گوگل در اولویت بهتری قرار میگرفت. این شکل رتبهبندی باعث شد که خیلی زود صاحبان سایتها با به کار بردن غیر منطقی و انبوه عبارات مدنظر خود، به صدر نتایج جستجو بیایند. در نتیجه صفحات حاضر در صدر نتایج جستجو معمولا کیفیت بسیار پایینی داشتند.
به همین دلیل و در همان سالهای ابتدایی تولد موتور جستجوی گوگل، لری پیچ (یکی از بنیانگذاران گوگل) مبنای جدیدی را برای ردهبندی سایتها در نتایج جستجو پیشنهاد کرد. او معتقد بود که هر سایتی از سایتهای دیگر لینکهای بیشتری دریافت کرده باشد، یعنی از ارزش و اعتبار بیشتری برخوردار است؛ در نتیجه باید در نتایج جستجو اولویت بهتری داشته باشد.
ظاهرا این ویژگی مبنای خوبی بود. وجود این لینکها به عنوان یک ارجاع، مثل این است که شما قصد انجام کاری را دارید و اطرافیان، فرد خاصی را به شما معرفی میکنند. پس آن فرد در اولویت بیشتری برای شما قرار میگیرد.
اما صاحبان سایتها باز هم از پا ننشستند و روشهای ساخت لینکهای تقلبی و بازار خرید و فروش و تبادل لینک خیلی زود داغ شد. گوگل هم که نمیخواست این مبنای ارزشمند (یعنی اولویتدهی بر اساس لینکهای دریافتی) را از دست بدهد، الگوریتم پنگوئن را برای پایش لینکها و تشخیص لینکهای خوب و طبیعی از لینکهای بد و غیر طبیعی و همچنین اندازهگیری کیفیت بکلینکها طراحی کرد.
پس اگر میخواهید دچار جریمه توسط الگوریتم پنگوئن گوگل نشوید، از ساخت غیراصولی لینک برای سایت خود اجتناب کنید.
آلوده شدن سایت به بدافزارها
سایتهای آلوده به بدافزارها، امنیت کاربران را به خطر میاندازند. پس بسیار طبیعی است که گوگل این سایتها را جریمه کند. البته این مسئله به سرعت موجب پنالتی گوگل نمیشود. اما اگر گوگل به این نتیجه برسد که سایتی آلوده است و تلاشی برای حل مشکل نیز از سمت صاحبان آن صورت نمیگیرد؛ به زودی آن سایت را از نتایج جستجوی گوگل خارج میکند.
پس مسئله امنیت سایت و تمیز بودن کدها بسیار مهم است و یک وبمستر (مدیر سایت) حرفهای باید به شدت این موضوع را زیر نظر داشته باشد.
وجود انواع خطاها در صفحات
یکی دیگر از مشکلات داخلی سایت که میتواند موجب خشم گوگل شود وجود خطاهای گوناگون و مداوم در وبسایت شماست. خطاهای مختلفی از جمله خطاهای سرور، خطاهای DNS، خطاهای ۴۰۴ انبوه و بدون دلیل منطقی که دسترسی گوگل را به صفحات وبسایت شما محدود میکند، میتواند برای وبسایت شما مسئلهساز شود.
این خطاها را میتوانید در بخش Crawl Errors گوگل کنسول مشاهده کنید. پس به این بخش نیز باید دقت ویژهای داشت و در صورت ایجاد خطا، آن را رفع کرد.
سایر علل پنالتی شدن در گوگل
حقیقت آن است که علل اصلی و معمول پنالتی شدن وبسایتها در گوگل مواردی بودند که در بالا به آنها اشاره شد. اما موارد بیشمار دیگری نیز وجود دارد که میتواند منجر به پنالتی شدن سایت شما در گوگل شود. وجود لینکهای مخفی در صفحه، به کار بردن بیش از حد و نامعقول کلمه کلیدی در یک صفحه، تبادل لینک، استفاده غیر اصولی از پاپآپ و پاپباکس، استفاده بیش از حد و اسپموار از تگهای هدینگ، لینکهای بیشمار از سایتهایی به زبان دیگر، دریافت بکلینکهای متوالی از فوتر وبسایتهای دیگر، استفاده نکردن از تگ hreflang در صورتی که سایتی چند زبانه داشته باشید، در دسترس نبودن طولانی مدت وبسایت، لینکسازی بیمحابا در بخش امضای فرومها و… از دیگر مواردی است که باید در نظر داشته باشید.
نکاتی برای رفع پنالتی سایت
در چنین شرایطی مهمترین نکته حفظ آرامش و برنامهریزی برای حل مشکل است. فراموش نکنید که تصمیمگیرنده نهایی در مورد رتبهبندی سایتها و صفحات آنها گوگل است؛ و ما تنها میتوانیم مواردی را که بر این موضوع موثر است رعایت کنیم. پس با آرامش و به ترتیب مراحل زیر را انجام دهید.
علت پنالتی شدن سایت را در گذشته جستجو کنید
در ابتدا بررسی کنید که با توجه به دلایل پنالتی شدن سایت، در ماههای گذشته چه فعالیتهای مشکوکی داشتهاید. به فراخور اینکه این فعالیتها را تشخیص میدهید میتوانید بعضی از مراحل زیر را انجام دهید و یا همه آنها را بررسی کنید. پیشنهاد ما این است که به بررسی همه موارد و اصلاح مشکلات بپردازید:
بکلینکهای خود را بررسی و اصلاح کنید
بکلینکهای سایت خود را از بخش Links to Your Site بررسی کنید. در این جا باید بتوانید لینکهای اسپم و مشکل دار را شناسایی کنید. لینکهای اسپم دارای ویژگیهای خاصی هستند. به عنوان مثال از سایتهای خارجی با لینکهای خروجی زیاد دریافت شدهاند؛ یا از سایتهای کپی اتومات مطالب دیگر سایتها دریافت شدهاند. یک روش ساده برای شناسایی لینکهای اسپم استفاده از سرویس Link Explorer وبسایت Moz است. این وبسایت امتیازی به نام Spam Score را برای هر لینک ارائه میدهد که نشان دهنده میزان اسپم بودن آن لینک است. هرچند این امتیاز همیشه دقیق نیست؛ ام از طریق این ویژگی میتوانید لینکهای اسپم خود را تشخیص دهید.
در نهایت پس از بررسی همه بکلینکهای خود، میتوانید به کمک ابزار Disavow لینکهای اسپم را به گوگل معرفی کرده تا آنها را در رتبهبندی سایت شما بیاثر کند.این کار در صورتی که علت پنالتی شدن وبسایت شما لینکسازی غیر اصولی باشد؛ در حل مشکل بسیار موثر است.
ساختار داخلی سایت خود را بررسی کنید
در این بخش باید ایرادات اساسی سایت خود را حل کنید. در اولین قدم صفحات تکراری را شناسایی و در صورت وجود حذف کرده و آنها را با ریدایرکت ۳۰۱ به صفحه مرجع اصلی آن موضوع انتقال دهید.
اگر در سایت خود مطالب تکراری نوشتهاید آنها را ویرایش کرده و به محتوایی یکتا و با کیفیت تبدیل کنید.
همچنین ساختار صفحات سایت خود را بررسی کنید و از ایندکس شدن درست و کامل آنها توسط گوگل مطمئن شوید. برای این کار میتوانید بعضی صفحات را به صورت نمونه در بخش Fetch as Google گوگل کنسول بسنجید.
آلوده نبودن سایت به بدافزارها، خطاهای سرور، خطاهای کدنویسی و سرعت سایت موارد دیگری است که یک به یک باید بررسی شود.
در نهایت اگر سایت شما به صورت دستی جریمه شده است. پس از پایان اصلاحات از طریق بخش Reconsideration request در گوگل کنسول درخواست بررسی دوباره سایت را به گوگل اعلام کنید.
در نهایت پس از بررسی همه موارد و انجام اصلاحات احتمالی، بهبود و بازگشت سایت به حالت قبلی ممکن است از یک الی چندین هفته زمان ببرد. پس صبور باشید و در تمام این مدت وضعیت سایت را به طور منظم و دقیق بررسی کنید.