چگونه بفهمیم تحت تأثیر سئوی منفی قرار گرفته‌ایم

سئوی منفی یک از آن موضوعاتی است که کمتر در جایی درباره آن صحبت شد است.  از این رو ما همه روش‌هایی که در بخش اول  مقاله سرچ انجین معرفی شد را به عنوان روش های سئوی منفی معرفی می‌کنیم.

سئو منفی یک موضوع دنباله دار در نوین مارکتینگ است در صورت علاقه مندی به آن دیگر عناوین مربوط به آن را در لینک های زیر ببینید

 قسمت ۱: سئوی منفی چه هست و چه نیست

قسمت ۲: چگونه بفهمیم تحت تأثیر سئوی منفی قرار گرفته‌ایم

قسمت ۳: چگونه در مقابل کارزار سئوی منفی فعال باشیم و از آن پیشگیری کنیم

قسمت ۴: چگونه از خود در مقابل کارزار سئوی منفی در حال اجرا محافظت کنیم؟

قسمت ۵: سئوی کلاه سیاه black hat SEO در سال ۲۰۱۸

 آگاهی از این موضوع که تحت تأثیر یک کارزار (کمپین) سئوی منفی قرار گرفته‌اید برای جنگیدن با آن حیاتی است. در این مقاله ابزارها و مراحلی را معرفی می‌کنیم که به کمک آن می‌فهمید که آیا هدف سئوی منفی قرار گرفته‌اید یا نه.

آیا تا به حال کاهش شدیدی در رتبه‌ی سایت خود تجربه کرده‌‌اید و به یک رقیب برای انجام آن مشکوک بوده‌اید؟

در این مقاله بر فرآیند تشخیص هدف قرار گرفتن یا نگرفتن توسط تکنیک‌های بهینه‌سازی موتور جستجو (سئو) منفی متمرکز می‌شویم.

زمانی که شما گام‌های زیر را برای تشخیص اتفاقی که روی داده دنبال می‌کنید، نیاز دارید که با خودتان صادق باشید و از خود بپرسید که آیا کاهش رتبه‌ی شما ناشی از کاری بوده که خودتان انجام داده‌اید یا اینکه ناشی از فعالیت کسی علیه شما بوده است.

تشخیص این موضوع بسیار مهم است، زیرا ممکن است شک ابتدایی شما بر این باشد که کسی به شما آسیب رسانده است اما واقعیت می‌تواند چیزی به سادگی ثبت نشدن اتفاقی صفحات شما، اجازه ندادن به مسیرهای اصلی در فایل Robots.txt و یا داشتن افزونه‌ای ناقص در وردپرس باشد که تمام صفحات شما را با پارامترهای جستجوی عجیب و غریب بازنشانی و کدهای شما را تخریب کرده باشد.

در مقاله‌ قبلی، اهمیت سیگنال‌های جستجو را به سه بخش تقسیم کردم: پیوندها (لینک‌ها)، محتوا و سیگنال‌های کاربر. به منظور تجزیه و تحلیل این دسته بندی، نیاز داریم که بتوانیم از ابزارهای متنوعی استفاده کنیم.

چه چیزی نیاز دارید؟

• مرورگری با دسترسی به گوگل و بینگ برای یافتن محتوا.
• دسترسی به وبلاگ شما برای مرور سیگنال‌های کاربران و محتوا.
• گوگل آنالیتیکس برای مرور سیگنال‌های کاربران و محتوا.
• کنسول جستجوی گوگل یا همان گوگل وبمستر برای مرور پیوندها، محتوا و سیگنال‌های کاربران.
• ابزارهای وبمستر بینگ برای مرور پیوندها، محتوا و سیگنال‌های کاربران.
• ابزار آنالیز لینک برای بررسی داد‌های لینک‌های درونی و بیرونی.
• ابزار بررسی فنی و خزش برای مرور سیگنال‌های کاربران و محتوا.
• ابزار سرقت ادبی برای مرور محتوا.

بیایید از ابزارها و روش‌های مختلف استفاده کنیم تا بفهمیم که هدف سئوی منفی قرار گرفته‌ایم و یا در این‌ باره اشتباه کرده‌ایم.

گوگل و بینگ چگونه با سایت من رفتار می‌کنند؟

یکی از آسان‌ترین و ساده‌ترین گام‌های ابتدایی برای بررسی این موضوع، بررسی چگونگی رفتار گوگل و بینگ با سایت شما است.

من معمولا دوست دارم از هر دو موتور جستجو برای زمینه‌های مختلف استفاده کنم چراکه واکنش آن‌ها با هم متفاوت است و همین موضوع به من کمک می‌کند که به سرعت مشکل را تشخیص دهم. ما به دنبال چه چیزی هستیم؟

• Site:Domain.tld: به جای عبارت «tld» دامنه‌ی واقعی سایت خود را بنویسید و در گوگل و بینگ جستجو کنید. هر دو موتور جستجو مجموعه‌ای از صفحات تحت آدرس دامنه‌ شما را به ترتیب اولویت نمایش خواهند داد.
• آیا صفحاتی در نتایج نیستند که به دلیل ارزششان انتظار دارید که باشند؟ کدهای مرجع و فایل txt را بررسی کرده و ببینید که این صفحات به صورت اتفاقی و به دلیل مشکل در تنظیمات مسدود شده‌اند یا نه.
• آیا رتبه‌ی صفحات شما نزول کرده است؟ اگر صفحه‌ ثبت شده‌ شما ناگهان از بالای نتایج پایین آمده است، احتمالا مشکلی وجود دارد. ما به تازگی آزمونی ساده انجام دادیم و متوجه شدیم که صفحه‌ اصلی سایت ما به دلیل به روزرسانی یکی از صفحات، در چرخه‌ای قرار گرفته بود که با روش ریدایرکت ۳۰۱ بازنشانی می‌شد یعنی ری دایرکت ۳۰۱ می‌شد. گوگل رتبه‌ این صفحه را در جستجوی Site:Query کاهش داده بود اما بینگ تغییری اعمال نکرده بود. این مشکل با یک آزمون ساده و بررسی صفحه‌ مشکل‌دار حل شده است.
• آیا صفحاتی وجود دارد که شما از آن بی‌خبر هستید؟ آیا این صفحات چیزی به سادگی تنظیمات غیربهینه در سامانه‌ی مدیریت محتوای شما (CMS) که امکان تولید صفحات عجیب می‌دهد یا صفحات بدون پوسته یا اسپم هستند؟ مورد اول به نظر یک اشتباه ساده می‌رسد اما مورد دوم به احتمال زیاد یک حمله است.
• چند عبارت جستجوی برتر را بهینه کنید. عبارات ltd، نام دامنه و سایر عبارات محبوب و معمولی که با نام تجاری شما در ارتباط‌اند را جستجو کنید. آیا به ناگهان برای مواردی که قبلا رتبه‌ی بالایی داشته‌اید رتبه‌ی شما کاهش یافته است؟ اگر نه، آیا نتایجی مشکوک جایگاه شما را تصاحب کرده‌اند؟

داده‌های خام وبلاگ

دسترسی به داده‌های خام وبلاگ بسیار حیاتی است اما متأسفانه به دلیل گسترده‌تر شدن مجوزهای استفاده و مقررات حفاظت از اطلاعات عمومی (GDPR)، دسترسی به این اطلاعات سخت‌تر شده است.

بسیار حیاتی است که به پروتکل‌های اینترنتی (IP) هریک از بازدید‌های ثبت شده برای سایت خود، شامل صفحاتی که کدهای ردیابی گوگل آنالیتیکس در آن نیست، دسترسی داشته باشید. با بررسی داده‌های مربوط به این مورد، شما می‌توانید:

• آی‌پی‌ها را پیدا کنید. این مورد مشخص می‌کند که گروهی مشابه از آی‌پی‌ها سایت شما را برای یافتن نقاط ضعف در تنظیمات سایت کاوش کرده‌اند.
• شناسایی اسکرپرها. درمی‌یابید که اسکراپرها برای پایین کشیدن محتوای شما از نتایج تلاش کرده‌اند.
• شناسایی مشکلات پاسخگویی. اگر دارای مشکلاتی غیرمنتظره در پاسخگویی سرورهای خود داشته باشید از آن‌ها آگاه می‌شوید.

اگر به داده‌های خام سایت خود (لاگ‌ها) دسترسی داشته باشید و در آن‌ها به دنبال الگویی مشابه بگردید، بسیاری از مشکلات قابل پیگیری  هستند.

گوگل آنالیتیکس را برای سئوی منفی بررسی کنید

این مورد نیز چون بخش‌های مختلفی برای تجزیه و تحلیل موجود است، به مقاله‌ای جداگانه نیاز دارد. با این حال به چند مورد شاخص آن می‌پردازیم:

• ضریب فرار از سایت bounce rate. ضریب فرار شما کاهش یا افزایش یافته است؟ این مورد چگونه با اطلاعات مشاهده شده در لاگ‌ها پیوستگی دارد؟ آیا گوگل بخشی از ترافیک بازگشتی شما را فیلتر کرده است؟ آیا ضریب فرار شما با توجه به کانال‌ها (منابع)، مرورگرها و یا مکان جغرافیایی تغییری می‌کند؟
• طول دوره‌ (Session). برای بررسی سیگنال‌های کاربران، مشابه ضریب فرار، بررسی کنید که آیا دوره‌‌ها کوتاه‌تر شده‌اند؟ خصوصا اگر دوره‌های کلی طولانی‌تر شده باشند.
• تمامی کانال‌های ترافیکی و تمامی ترافیک‌های ارجاعی. آیا منبع خاصی وجود دارد که حالا ترافیک قابل توجه کمتر یا بیشتری نسبت به دوره‌‌ای که رتبه‌ بهتری داشته‌اید به سایت شما می‌فرستد؟ آیا منبع ترافیک نامعمولی وجود دارد که به نظر قلابی می‌رسد؟ زمانی که به سئوی منفی مشکوک هستید، هر دوی این‌ها مواردی هستند که باید بررسی کنید.
• کنسول جستجو و صفحات فرود. مشابه بررسی بخش جستجو در کنسول جستجوی گوگل، بررسی کنید که آیا انحرافی در صفحاتی که ترافیک دریافت می‌کنند وجود دارد یا تغییرات بزرگی در زمان دروه‌ها یا ضریب بازگشت برای صفحه‌ی مورد نظر روی داده است؟
• سرعت سایت. اگر همه چیز با هم برابر باشد، سایتی برتر است که سرعت بیشتری داشته باشد. آیا زمان بارگزاری سایت شما افزایش یافته است؟ آیا این زمان فقط برای مرورگر کروم افزایش داشته است؟ برای یک صفحه‌ی خاص؟ آیا صفحاتی که این مشکل در آن‌ها مشاهده شده‌ است، صفحاتی هستند که پیش از این مشکل نداشته‌اند؟

کنسول جستجوی گوگل

اگر شما قربانی سئوی منفی شده باشید، باید به دنبال چه چیزی در کنسول جستجوی گوگل (GSC) باشید؟

• پیام‌ها. اگر تغییر عظیمی وجود داشته باشد که گوگل بخواهد شما را از آن مطلع کند، مثل اقدامی دستی به دلیل لینک‌های داخلی یا خارجی، مشکلات خزش و یا مشکلات در دسترسی به سایت، اولین جایی که باید بررسی کنید، بخش پیام‌های کنسول جستجوی گوگل است. اگر گوگل فکر کند که شما هک شده‌اید، از همین طریق به شما خبر می‌دهد.
• تجزیه و تحلیل جستجو. وضعیت عبارات جستجو شده در زمان‌های مختلف را بررسی کنید، گاهی اوقات مشکلات موجود را می‌یابید. برای مثال، اگر میزان جستجوی عبارات مهم و محبوب شما افزایش یافته است، بررسی کنید که آیا این افزایش در تعداد کلیک روی صفحات شما هم مشاهده شده است؟ اگر نه، این مورد ممکن است تلاشی برای تأثیرگذاری بر سیگنال‌های کاربران شما باشد. آیا صفحاتی که اهمیت کمتری برای شما دارند به منبع عباراتی تبدیل شده که برای شما مهم‌اند؟ این مورد برعکس حالت قبلی می‌تواند به مشکلی در محتوای شما و معماری محتوایتان اشاره کند.
• لینک‌های داده شده به سایت شما. مشهودترین موردی که باید به دنبال آن باشید، ورودی زیاد از لینک‌های اسپم و کم کیفیت است. اما آیا آن‌ها لینک‌های بدی هستند؟ اگر تعدادی از بدترین لینک‌ها را انتخاب کنید و ببینید که توسط AhrefsBot مسدود شده‌اند، این موضوع به من می‌گوید که این‌ها احتمالا لینک‌های اسپم هستند و باید حذف شوند.
• لینک‌های درونی. چه صفحاتی هستند که شما به آن‌ها شدیدا لینک می‌دهید اما اینگونه به نظر می‌رسد که نمی‌دانید به چه چیزی لینک داده‌اید؟ این مورد ممکن است مشکلی در ناوبری سایت باشد، یا شرایطی باشد که بر اثر لینک دادن به صفحه‌ای اسپمی که به سامانه‌ی مدیریت محتوای شما تزریق شده روی دهد.
• اقدامات دستی یا پنالتی سایت. این مورد باید در پیام‌ها وجود داشته باشد اما اگر اقدامی دستی در رابطه با سایت شما روی داده باشد، باید به سرعت آن را بررسی کنید. مهم نیست که دلیل آن چه چیزی بوده است، حتی اگر حمله‌ای قانونی به سایت شما بوده است، شما باید آن را به سرعت رفع کنید.
• خطاهای خزش. با رعایت ثبات در تنظیمات سایت خود از کاهش رتبه‌ی سایت به دلیل مشکلات بدافزاری جلوگیری کنید. اگر سرور شما پاسخ‌های ۵۰۰ زیادی دارد، گوگل آن را کمتر خزش می‌کند. اگر این اتفاق روی دهد، احتمال دارد که کاربران شما در هنگام استفاده از سایت شما با مشکلات بیشتری روبرو شوند و این مورد تحت عنوان RankBrain در بخش داده‌های کاربر ثبت می‌شود. اگر این مورد را در کنار داده‌های خام وبلاگ خود قرار دهید، خواهید فهمید که بی ثباتی سرور شما به دلیل حمله بوده است یا نه.

ابزارهای وبمستر بینگ

چطور متوجه می‌شوید که وضعیت رتبه بندی وبلاگ شما در بینگ چطور است؟ به ابزار وبمسر بینگ بروید و موارد زیر را بررسی کنید:

• فعالیت سایت. درست مشابه با داده‌های تجزیه و تحلیل جستجوی به دست آمده از گوگل، ابزارهای وبمستر بینگ نیز به شما امکان آسان دسترسی به اطلاعات افزایش یا کاهش نمایش سایت شما در نتایج جستجو را می‌دهد، به طور کلی تغییرات حجم کلیک قابل مشاهده است، اگر تغییری در خزش یا خطاهای خزش موجود باشد، و البته اگر صفحات ثبت شده تغییری کند، از آن آگاه می‌شوید. شما می‌توانید به هریک از این بخش‌ها نگاهی عمیق‌تر داشته باشید.
• لینک‌های درونی. شبیه به کنسول جستجوی گوگل، می‌توانید ببینید که این لینک‌ها چطور به نظر می‌رسند. آیا آنها غیر منتظره‌اند؟ آیا در ابزارهای تجزیه و تحلیل لینک مختلف قابل یافت هستند؟

ابزارهای تجزیه و تحلیل لینک

از ابزار برررسی لینک محبوب خود استفاده کنید و با در نظر گرفتن موارد زیر دریابید که تحت تأثیر سئوی منفی قرار گرفته‌اید یا نه:

• کلمات کلیدی ارگانیک. آیا تغییری کلی در رتبه بندی سایت خود مشاهده می‌کنید؟ این مورد تقریبا باید با داده‌های تجزیه و تحلیل جستجوی گوگل هم‌خوانی داشته باشد، البته همیشه هم اینطور نیست. این امکان وجود دارد که شما همین حالا هم از وجود مشکل آگاه باشید اما با بررسی داده‌های مشابه از دیدگاه‌های متفاوت، امکان تشخیص وجود مشکل بیشتر است.
• لینک‌های بازگشتی جدید و دامنه‌های و آی‌پی‌های برگشتی جدید. اگر یک حمله را تجربه از سر می‌گذرانید، اینجا جایی است که به احتمال زیاد آن را مشاهده می‌کنید. اگر افزایش شدیدی در تعداد لینک‌های ورودی از منابعی دارید که به زمینه شما مربوط نیستند و شما به آن‌ها نیازی ندارید، پس متأثر از یک حمله هستید. هر دوی این گزارش‌ها را بررسی کنید، زیرا ۲۰۰۰ صفحه تحت یک دامنه که به شما لینک شده توسط ۲۰۰۰ دامنه‌ی جدید به شما لینک شده‌اند پیوند داشته‌اند. در برخی از موارد، شما ممکن است که تعداد زیادی دامنه داشته باشید که به شما لینک شده‌اند و همه از آی‌پی مشابهی باشند. این تاکتیک سئوی منفی ضعیفی است اما نسبت به موارد دیگر شایع‌تر است.
• لینک‌های بازگشتی و دامنه‌های از دست رفته. یکی دیگر از نشانه‌های سئوی منفی، مشاهده‌ حذف لینک توسط یکی از رقبای شماست. آیا لینکی که به سختی برای به دست آوردنش تلاش کرده‌اید را از دست داده‌اید؟ باید با وبمستر آن سایت‌ها تماس بگیرید و دلیل آن را جویا شوید. آیا صفحاتی که به شما لینک داده بودند به ناگهان از دسترس خارج شده‌اند و حالا به رقبای شما لینک داده‌اند؟ یا کلا به کسی لینک نداده اند؟ باید بفهمید دلیل این موضوع چیست.
• لینک‌های بازگشتی شکسته. گاهی اوقات مشکلات در لینک‌ها از خودتان ناشی می‌شود. اگر به تازگی سایت را تغییر داده‌اید، معماری سایت را عوض کرده‌اید یا حتی یک افزونه را به روز رسانی کرده‌اید، ممکن است که صفحه‌ای را از دسترس خارج کرده باشید که منجر به از دست رفتن لینکی مهم شده باشد. حل این مشکل بسیار ساده است و با بازگرداندن صفحات از دست رفته یا بازنشانی صفحه به یک صفحه‌ی مرتبط برای دستیابی به حجم بالایی از لینک‌های داخلی قابل حل است.
• انکرها (Anchors). معمولا کسی زمان زیادی را برای این مورد صرف نمی‌کند اما مجازات‌های مربوط به بهینه سازی بیش از حد و فیلترهای مربوط به آن هنوز هم وجود دارند. آیا تغییری در لینک‌ها موجب تغییر در متن انکرتکست ها شما شده و عبارات تبلیغاتی شما را در گستره‌ای ناامن قرار داده است؟ آیا وضعیت کلی عبارات شما خوب است اما موارد خاصی را بیش از گذشته هدف قرار گرفته‌اند؟ آیا عبارات ورودی بسیاری دارید که به محتوای سایت شما مرتبط نیستند؟
• دامنه‌های لینک شده‌ خروجی و لینک‌های خروجی شکسته. بسیار خوب است که بررسی کنید آیا صفحه‌ای را لینک کرده‌اید که به زمینه‌ی شما مرتبط نیست و نمی‌خواهید آن را لینک کنید و نیز اطمینان حاصل کنید که لینک‌های شما همگی به آدرس‌های اینترنتی صحیح ارجاع شوند. موارد افزوده شده به سامانه مدیریت محتوا، نظرات ثبت شده و سایر محتواهای تولید شده توسط کاربران (UGC) را بررسی کنید.

ابزارهای فنی و خزشی و تست سئوی منفی

مشابه بخش تجزیه و تحلیل لینک‌ها، اگر ابزار فنی و خزشی مورد علاقه‌ای دارید، از آن برای یافتن نتایج سئوی منفی استفاده کنید.

• سرعت سایت. وضعیت سرعت خزش سایت در مقایسه با نتایج موجود در گوگل آنالیتیکس و یا بخش آزمون سرعت سایت گوگل چطور است؟ آیا با تلاش‌های بسیاری برای دسترسی به منابع خود در جهت کاهش سرعت سایتتان مواجه هستید؟
• وضعیت ثبت صفحات. در این مورد تغییرات و دستکاری سامانه مدیریت محتوا و معماری سایت ممکن است که ناگهان سایت شما را تکثیر کرده یا حجم زیادی از صفحات شما را ثبت کند که باعث زیان دیدن شما و ثبت نشدن صفحاتی شود که شما به دنبال ثبت آن بوده‌اید.
• ریدایرکت ها: مثلا، آیا شما به صفحات مقصد ری دایرکت خاصی که به صفحات قبلی در سایت شما لینک هستند مشکوک هستید؟
• نقشه‌ خزش Crawl mapping. این مورد در مواقعی که به دنبال یافتن صفحات فعالی هستید که از آن بی‌اطلاعید و یا آگاهی از توزیع لینک‌های داخلی هستید، به کارتان می‌آید. آیا آن‌ها صفحات تک و جداگانه هستند (به عنوان مثال وجود دارند اما هیچ لینک داخلی به آن‌ها داده نشده است) یا در بخش ناوبری سایت وجود دارند؟
• فاکتورهای فنی درون صفحه. این مورد، مهم‌ترین بخش این قسمت است و بیانگر این موضوع است که شرایط به وجود آمده برای سایت ناشی از حمله‌ی سئوی منفی است یا اشتباهی داخلی در سایت. ابزارهای خزش به شما کمک می‌کنند که به سرعت متوجه شوید که کدام صفحات nofollow و noindex هستند و یا برای خزش مشکل دارند.

ابزارهای سرقت ادبی

چقدر محتوای شما منحصر بفرد است؟ با اینکه ابزارهای بررسی سرقت ادبی زیادی وجود دارد اما Copyscape محبوب‌ترین ابزار موجود و در دسترس است.

• کل سایت خود را بررسی کنید. ساده‌ترین راه این است که سامانه‌ی سرقت ادبی کل سایت شما را خزش کند و پس از آن به دنبال یافتن محتوای کپی شده در صفحات ثبت شده موتور جستجوهای گوگل و بینگ باشد. اگر شما هدف حمله‌ی قانون کپی‌رایت هزاره دیجیتال (DMCA) تقلبی قرار گرفته باشید یا اسکراپرها به شما حمله کرده باشند، استفاده از این ابزارها به یافتن مشکل کمک شایانی می‌کند.
• تکثیر داخلی. در حالی که بسیاری از افراد فکر می‌کنند که رقبا به دنبال تخریب جایگاه و یا جایگزین کردن خود به جای آن‌ها هستند، مشکل بزرگتر تکثیر داخلی محتوا در وبلاگ از طریق استفاده از دسته بندی و برچسب‌ها است که مدیریت آدرس‌ها را سخت می‌کند.

خلاصه

استفاده از ابزارهای مختلف برای تشخیص سئوی منفی ایده‌ی خوبی است. این ابزارها به شما کمک می‌کنند که به سرعت مشکلات را پیدا کرده و از جزییات آن‌ها آگاه شوید. آگاهی از احتمال وقوع و چگونگی حمله برای کمک به پاسخگویی و رفع مشکلات ناشی از آن بسیار حیاتی است و باعث پیشرفت بیشتر شما می‌شود.

در ادامه‌ی این مقالات، در آینده درباره‌ی روش‌های پیشگیری و مقاومت در برابر کارزارهای سئوی منفی خواهیم نوشت.